روزی سلطان حسین میرزای بایقرا پادشاه خراسان وزابلستان، امیرحسین ابیوردی را در نزد سلطان یعقوب میرزا، پادشاه آذربایجان و عراقفرستاد و برای ایشان سوغات فراوان و هدایای زیادی فراهم کرد و دستور داد تا ازکتابخانه چند جلد کتاب از جمله کلیات جامی را که در آن روزگار خیلی تازگی داشت بهعنوان هدیه برای او ببرد. امیرحسین هنگام برداشتن کتاب ها، اشتباهاً فتوحات مکی راکه از نظر جلد شباهت به کتاب جامی داشت، برداشت و به همراه خود برد.
روزی سلطان حسین میرزای بایقرا پادشاه خراسان وزابلستان، امیرحسین ابیوردی را در نزد سلطان یعقوب میرزا، پادشاه آذربایجان و عراقفرستاد و برای ایشان سوغات فراوان و هدایای زیادی فراهم کرد و دستور داد تا ازکتابخانه چند جلد کتاب از جمله کلیات جامی را که در آن روزگار خیلی تازگی داشت بهعنوان هدیه برای او ببرد. امیرحسین هنگام برداشتن کتاب ها، اشتباهاً فتوحات مکی راکه از نظر جلد شباهت به کتاب جامی داشت، برداشت و به همراه خود برد.
وقتی که در تبریز خدمت سلطان یعقوب شرفیاب شد، سلطان بعداز تعارف و ملاطفت نسبت به او، از رنج و سختی راه، و از حال و احوال او در اینمسافرت پرسید!
امیرحسین چون می دانست سلطان یعقوب علاقه زیادی به کلیاتجامی دارد، گفت: نه قربان، مسافرت سختی نبود، زیرا دراین سفر دوست و رفیقی همراه من بود که ابداً رنج راه را حس نکردم.
سلطان پرسید: رفیق و مصاحب شما چه کسی بود؟
امیرحسین گفت: کلیات جامی، زیرا هر وقت خسته می شدم ازاین کتاب که سلطان خراسان برای شما هدیه فرستاده است استفاده می کردم.
سلطان یعقوب از شنیدن نام کلیات جامی بسیار خوشحال شد ودستور داد تا کتاب را زود نزد او بیاورند، وقتی آوردند و به دست سلطان دادند پس ازگشودن کتاب معلوم شد فتوحات مکی است نه کلیات جامی و امیرحسین اصلاً مطالعه نکردهو آنچه گفته دروغ بوده است. همین موضوع دروغگویی باعث شد امیرحسین رسوا و شرمسارشده، برای همیشه اعتبار او از بین رفته، تباه گردد.1
جمله ای در میان عامه مردم مشهور و معروف است که میگویند:
«دروغگو فراموش کار است».
اساس این جمله روایتی است از امام صادق علیه السلام کهمی فرماید:
انّ مما اعان الله به علی الکذابین النسبان(2)
« از جمله چیزهایی که خداوند به وسیله آن بر علیهدروغگویان- برای رسوایی ایشان- کمک نموده و به کار برده است، فراموشی است».
امیرالمؤمنین علی علیه السلام فرمود: الصّدق عزّ، والکذب مذلة(3) ، « راستگویی موجب عزّت است، و دروغگویی مایه ذلّت و خواری».
یکی از حکما و دانشمندان بزرگ گفته: لیس شیء ادنی منزلةمن الکذب( 4)
«هیچ چیز برای انسان پست تر از دروغ و ذلیل کننده تر ازدروغگویی نیست».
سعدی رحمه الله گفت:
دروغ آدمی را کند شرمسار دروغ آدمی را کند بی وقار
پی نوشت ها :
1- واعظ خانواده، ص 298 به نقل از اخلاق روحی، ص53؛گناهان کبیره جلد1، ص 304 و 305 به نقل از کتاب حبیب السیر.
2- وسائل، جلد8، ص 573؛ اصول کافی، جلد4، ص 38.
3- شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، جلد 20، ص 477، حدیث775.
4- اخلاق محتشمی، ص 227، باب 21.
منبع : کتاب آفات زبان در آیات و احادیث
هنزفری تغییر صدا